Görme engelli bir kişinin kendi kendine gezip dolaşabilmesini kolaylaştıran en önemli eğitim, oriyantasyon ve mobilite eğitimidir. Oriyantasyon , uyum; mobilite ise, hareket demektir. Oriyantasyon ve mobilite eğitimi, her çeşit işaretlerden, ipuçlarından, yönlerden, dönüşlerden, uzaklık ilişkilerinden, seslerden, kokulardan yararlanmak suretiyle çevresini tanıyabilme ve edindiği bilgi ve teknikleri kullanarak bağımsız ve güvenli hareket edebilme becerisini kapsayan bir eğitimdir. Oriyantasyon , bir kişinin duyularını kullanarak, kendi pozisyonunu ve çevresindeki önemli nesnelerle ilişkisini belirleme sürecini, Mobilite , bir kişinin çevresinde hareket edebilme kapasitesini, olanağını ve istekliliğini içerir.
Duyduğu bir sesin ne olduğunu, bu sesin yönünü, kendisine uzaklığını, en az yanılmayla tahmin edebilme becerisi oriyantasyon eğitimiyle kazandırılır. Örneğin, yere düşürülen bir nesne bu beceri sayesinde bulunabilir. Bir caddeden karşıdan karşıya geçerken gelen arabaların seslerini dinleyerek onların ne kadar uzaklıkta olduğu anlaşılabilir. Durakta beklerken arabaların sesinden yaklaşan bir aracın otobüs mü, dolmuş mu olduğu fark edilebilir. Oriyantasyon bilişsel, çevresel, bedensel ve konumsal bir kapsamı olan ve süreklilik taşıyan bir süreçtir. Oriyantasyon ilkelerinin ve kapsamının belirlenmesinde üç sorunun önemi vardır:
Ben şu anda neredeyim?
Nereye gitmek istiyorum?
Nasıl gidebilirim?
Görme engelli bir yerden bir yere giderken adımlarını veya merdiven basamaklarını saymaz. Aynı yerden sürekli gelip gittiği için, aynı merdivenlerden inip çıktığı için bir yerin uzaklığı, bir merdivenin basamaklarının ne zaman bittiği hafızasına yerleşir ve hareketleri alışkanlık haline gelir. sevgili beyaz baston kullanmaya yeni başlayacak dostlarım: Unutmayınki; bu gün yanınızda olan aileniz, dışarıya çıktığınızda her daim kolunuzda olan kardeşiniz ve; okul yıllarında sınıfa sizleri getirip götüren öğrenci arkadaşlarınız, bir gün tek tek sizden uzaklaşmak durumunda kalacaklar.
Kimileri farklı şehirlere gidecek, kimileri'de sizden ayrı bir yerde bağımsız bir hayat kurmak isteyecekler.
Şunuda unutmayalımki, hayat basamaklarında yükseldikçe, yol daralır; bir zamanlar yanınızda olan aileniz, artık sizinle yan yana o basamaklardan çıkamaz. bu durumdada, baston'unuz devreye girer canlarım... SEVGİYLE KALIN.
Yedi, 14 Ocak beyaz baston görme engelliler ve güvenlik günü’nün, farkındalıklara, vesile olmasını diliyoruz.