Komşuluk hakkı
Değerlerimizi kaybediyoruz. Akrabalık değerleri, komşuluk değerleri, çevre değerleri, aynı şehirde, aynı ülkede yaşama değerleri…
Hz. Peygamber (sav) komşunun ve komşuluk hakkının önemini bildirdiği hadisinde; “Cebrail, bana komşu hakkında o kadar tavsiyede bulundu ki, onu mirasçı kılacak sandım” buyurarak komşu hakkının önemini bildiriyor.
Yazar Şevket Boyrat komşuluk ile ilgili unuttuğumuz değerleri hatırlatarak, ‘’Komşular bazen bir akraba gibi birbirleriyle içli dışlı oldukları için güzel geçinmeleri, birbirleri hakkında iyi şeyler düşünüp mutlu olmalarını istemeleri, mallarının ve canlarının zarar görmemesi için gayret etmeleri, komşusu hatalı bir iş yapmaya kalktığında veya bir konuda komşusunun görüşünü almak istediğinde ona doğru yolu göstermeleri başlıca komşuluk haklarıdır.’’ Bu noktada “Ey Allah´ın Elçisi! Komşumun benim üzerimdeki hakları nelerdir? Şeklinde bir soru soran sahabeye Hz. Peygamberin verdiği cevapta bu konuda bize ışık tutmaktadır.
1. Hastalanırsa ziyaretine gidersin.
2. Ödünç bir şey isterse verirsin.
3. Darda kalırsa yardım edersin
4. Başına bir felaket gelirse teselli edersin
5. Bir nimete kavuşur, sevindirici bir gelişme olursa tebrik eder, sevincini paylaşırsın.
6. Vefat ederse cenazesine katılırsın.
7. Evinin çatısını onunkinden yüksek yapma ki onun rüzgarını kesmeyesin…
Günümüzdeki şehir hayatında getirdiği site ve apartman gibi birçok ailenin beraber yaşadığı mekanlarda aidatların eksiksiz ve zamanında ödenmesi, ortak kullanım alanlarının kirletilmemesi, televizyon ve müzik aletlerinin sesinin fazla açılmaması vb. de komşuluk hakkı ve ilişkileri açısından dikkat edilmesi gereken hususlardandır.
Ayrıca şunu da belirtmek gerekir ki, komşunun gayr-i Müslim olması, bir Müslümana, ona karşı komşuluk hakkını gözetmeme yetkisini vermez. Komşumuzun Yahudi, Hristiyan veya hiçbir dine inanmayan bir müşrik olması prensibi değiştirmez. Peygamber(a.s) üzerimizdeki haklarına göre komşuları üçe ayırmıştır.
Bir hakkı olanlar: müşrikler, Hristiyanlar gibi ki, bunların sadece komşuluk hakları vardır.
İki Hakkı olanlar: Müslümanlar gibi ki, bunların hem komşuluk hem de din kardeşliği hakları vardır.
Üç hakkı olanlar: Akraba olan Müslümanlar gibi ki, bunların hem komşuluk, hem din kardeşliği, hem de akrabalık hakları vardır.
Şüphesiz ahlaki erdemlere sahip, insani değerlere saygılı, başkalarının haklarını, namus ve şerefini en az kendi namus ve şerefi kadar kutsal ve dokunulmaz kabul eden güvenilir, dürüst komşu dünya hayatının önde gelen nimetlerindendir. İnsanın sevincini paylaşabileceği, keder ve üzüntüsüne ortak görebileceği komşularının olması büyük bir bahtiyarlıktır. Zira iyi bir komşu, yerine göre şefkatine muhtaç olduğumuz annemiz, yönlendirmelerine her an ihtiyaç duyduğumuz babamız, kendisiyle huzur bulduğumuz evladımızdır. Ancak bir bu kadar büyük sevinçte bizim de komşularımız için aynı özelliklere sahip olan bir komşu olabilmemizdir. Çünkü geçimsiz, güven vermeyen, ahlaki erdemlerden yoksun bir komşu, hemen hiç kimse tarafından arzulanmaz.’’ Sivas’ın geçmişinde, kültüründe bu değerler vardı. Bu değerlerimize tekrar kavuşmak ümidiyle…
