Yeni zamlar yolda

Ekonomideki sıkıntılar sürüyor. Yapılan son değerlendirmede bütçe açıklarının yeni zamlarla kapatılabilmesi için yeni bir çalışma grubu oluşturulduğu ve yeni zamların da yolda olduğuna dikkat çekiliyor. Yeni zamların yürürlüğe girmesi ile geçinme sıkıntısı içinde olanların çok daha kötü duruma düşebilecekleri ifade ediliyor.

Hükümet artan bütçe açığını kapatabilmek için hazırladığı yeni paket taslağının ayrıntılara göre, yüksek maaş, kira ve rant geliri olanların hem vergi yükü artacak hem de önümüzdeki yıl geriye dönük ek vergi alınacak.

Bütçe açığındaki yükselişi frenlemekte zorlanan iktidar, ilave vergi toplamak için yüksek maaş, kira, kâr payı ve serbest meslek geliri elde edenlerin vergisi yükseltecek. Ayrıca araç kiralayanlar, futbolcular, döviz faizi elde edenler ile 5 milyon liranın üzerindeki konutu olanların vergi yükü her yıl artacak. Bir tek şirketlerin vergisi düşecek.

AK Partij'nin üzerinde çalıştığı vergi taslağının ayrıntıları netleşmeye başladı.

Taslak düzenlemeye göre, yıllık brüt 500 bin ila 750 bin lira arasında gelir elde eden ücretliler, evini kiraya veren ev sahipleri, şirketlerinden kâr payı alan patronlar ve serbest meslek kazancı elde edenlerin vergisi yüzde 35'ten yüzde 39'a çıkacak. Bu kesimin ödeyeceği vergi oranı yıllık gelir 750 bin ila 1 milyon lira arasındaysa yüzde 43'e, 1 milyon liranın üzerindeyse yüzde 45'e çıkacak.

Cumhurbaşkanı yüzde 15-45 arasında değişecek vergi dilimlerinin her birindeki oranı 5'er puan artırıp azaltabilecek. Cumhurbaşkanı eğer isterse başta asgari ücretlilerle düşük ücretli ve memurların maaşlarının yıl ortasında düşmesine yol açan yüzde 15, 20 ve 27'lik dilimlerde 5'er puanlık indirim de yapabilecek.

Böyle bir indirim olması halinde milyonlarca çalışan maaşlarının düşmesinden kurtulabilecek. Ancak paketin asıl amacı ilave gelir toplamak olduğu için böyle bir sürpriz beklenmiyor.

Üst gelir dilimlerine getirilecek yüksek oranlı vergi 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanacak. Dolayısıyla yüksek ücretlilerden daha önce yüzde 35 vergi ödedikleri maaşları için ilave 10 puana kadar vergi istenebilecek. Aynı şekilde kira ve rant geliri elde edenler de 2019 gelirleri için daha önce yüzde 35 vergi ödeyecekken bu vergi yüzde 45'e çıkabilecek.

Ayrıca yıllık brüt ücret geliri 500 bin lirayı aşan tüm çalışanlar ilk kez aynı işverenden aldıkları maaş için beyanname vermek zorunda kalacak. Böylece bu kesimden yüzde 4-5 oranında ilave vergi alınabilecek.

Taslağa göre, bu yıl yüzde 22 olan kurumlar vergisi oranı, banka ve finans sektörü hariç olmak üzere gelecek yıl yüzde 20'ye, 2021'de yüzde 18'e düşecek. Cumhurbaşkanı yüzde 18'lik oranı yüzde 13'e kadar da düşürebilecek. Halka açılan şirketlere ilave 2 puan indirim sağlanacak.

Kiralık binek araçlar giderlerinin en fazla 4 bin liraya kadarı vergiden düşülecek. Bankada dövizi olanların faizine 20 puana kadar ilave vergi konulacak. 5 milyon ve üzerindeki konuta her yıl yüzde 1 değerli konut vergisi uygulanacak.

Devlet memurlarının 2 lira 13 kuruş olan saat başı fazla çalışma ücreti, 1 Ocak 2020'den itibaren yüzde 6, 1 artışla 2 lira 26 kuruşa yükselecek. Özel kalem personeliyle makam şoförleri ise saat başına 2, 39 lira fazla mesai alacak.

Devlet memurlarının saat başına fazla mesai ücretleri, yeni yılda 13 kuruş artarak 2 lira 26 kuruşa yükselecek.

2020 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi verilerinden derlediği bilgilere göre, Bakanlıkların özel kalem müdürlüklerinde çalışan personele ve makam şoförlerine ayda 90 saati, genel müdürlüklerin merkez teşkilatlarında görevli şoförlere de yeni yılda 60 saati geçmemek üzere 2, 25 lira yerine 2, 39 lira fazla mesai ödenecek.

Harcırah Kanunu uyarınca verilecek yurt içi gündelik ve tazminat tutarları da belirlendi. Yeni yılda TBMM Başkanı ve Cumhurbaşkanı yardımcılarına ödenecek yurt içi gündelik tutarı 67, 4 liradan, 73, 25 liraya çıkacak.

Görebildiğimiz kadarı ile vergiler önemli ve halkın sırtına bindirilecekağır bir yük olarak görülüyor.

Zaten geçinme sıkıntısı içinde olanların, art arda gelen bu vergiler karşısında nasıl ayakta duracaklarını da sorgulayalım.

Hükümetin enflasyon oranının baz alarak memur, emekli ve diğer kesimlere % 4 oranında zam yapmıştı. İkinci dilim zamla yıllık zam % 7'ye çıkıyor. Ancak, zamlar daha yürürlüğe girmeden enflasyonun % 20'lerde seyretmesi ve alım gücünün düşmesi zaten büyük sıkıntıydı. Şimdi yeni zamlarla bu sıkıntının daha da artması bekleniyor.