Sigara üzerine uygulanan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranı ve maktu vergi tutarlarında yapılan düzenleme, sigara fiyatlarında yapılması gereken artışı düşürdü. Yeni düzenlemeye göre, maliyetlerdeki 1 liralık artış nedeniyle sigara fiyatlarının artış miktarı 4,4 TL yerine 3,8 TL olacak.
Cumhurbaşkanlığı kararıyla yapılan düzenleme, sigaraların ÖTV oranında indirime gidilmesini ve maktu vergi tutarında artış yapılmasını içeriyor. Bu değişiklik, vergi gelirlerinde herhangi bir değişikliğe yol açmamak amacıyla yapıldı. Böylece, sigara fiyatlarının yükselmesinin enflasyon üzerinde olumsuz etkilerini sınırlamak hedeflendi. ÖTV düzenlemesiyle sigaranın mali çarpanı 4,4’ten 3,8’e indirildi. Bu düzenleme, enflasyonla mücadele kapsamında alınan bir maliye politikası adımı olarak duyuruldu.
Sigara vergilendirme sistemi, sigara fiyatına bağlı olarak belirlenen nispi vergi oranları nedeniyle önemli bir enflasyonist baskı yaratabiliyor. Yüksek vergi oranları, maliyet artışlarının fiyata yansımasını artırarak enflasyonu olumsuz etkiliyor. Yeni düzenleme ile bu etki sınırlanmaya çalışıldı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre, 2024 yılında tütün ürünlerinden elde edilen ÖTV geliri, önceki yıla göre yüzde 75 artarak 309 milyar TL’ye ulaşacak. Bu miktar, toplam vergi geliri artışının yüzde 4’ünü oluşturuyor. Tütün mamullerinden elde edilen bu gelir, toplam ÖTV gelirlerinin yüzde 21’ini kapsıyor.
Düzenleme sonrası, sigara fiyatına bağlı vergi oranı yüzde 50’ye, mali çarpan ise 3,8’e indirildi. Karşılaştırmak gerekirse, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde bu oranlar daha düşük seviyelerde. AB ortalamasında sigara üzerindeki nispi vergi oranı yüzde 27, mali çarpan ise yaklaşık 2 seviyesinde bulunuyor.
Son yıllarda birçok AB ülkesi, sigara vergilendirmesinde nispi vergi oranlarını düşürerek, maktu vergi oranlarını artırdı. İsveç ve Danimarka, nispi vergi oranlarını tek seferde büyük oranda düşürerek maktu vergi sistemine geçiş yaptı. Diğer Avrupa ülkeleri de zaman içinde sigara vergilendirme sistemlerini daha öngörülebilir hale getirerek enflasyon etkilerini sınırlamayı amaçladı.