Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2025 yılı itibarıyla yeniden likidite senedi ihracına yöneldi. Bu adım, hem ekonominin genel dengesi hem de para politikalarında önemli bir değişim sürecinin işareti olarak değerlendiriliyor. TCMB, 24 Mart 2025 tarihinde 50 milyar TL’lik, 30 gün vadeli likidite senedi ihraç etti. Bu, 2007 yılından sonra gerçekleştirilen ilk büyük ölçekli likidite senedi ihracı oldu. 2007’de yapılan işlemde ise 735 milyon TL’lik senet, 32 gün vadeyle piyasaya sürülmüştü.
Likidite Senedi Nedir?
Likidite senedi, merkez bankalarının ve bazı finansal kuruluşların kısa vadeli likidite yönetimi amacıyla ihraç ettiği menkul kıymetlerdir. Türkiye’de bu enstrüman, özellikle TCMB tarafından piyasadaki fazla parayı çekmek ve para politikasının etkinliğini artırmak amacıyla kullanılır. Genellikle iskontolu olan bu senetler, nominal değerinin altında bir fiyattan piyasaya sunulur. Vade sonunda ise yatırımcıya nominal değeri ödenir. Böylece, piyasada fazla likidite varsa bu durum kontrol altına alınır ve parasal denge sağlanır.
Likidite Senedi Neden İhraç Edilir?
Enflasyonla mücadele ve para politikasının etkinliğini artırmak amacıyla TCMB, piyasadaki fazla parayı çekmek için likidite senetlerini kullanır. Piyasada fazla TL olduğunda, enflasyonun tetiklenmesi riski ortaya çıkar. Bu riski önlemek için TCMB, likidite senetleri aracılığıyla fazla parayı geçici olarak çekerek, enflasyon baskılarını azaltmaya çalışır. Ayrıca, bu senetler bankalar arası faiz oranlarını kontrol etmek için de önemli bir araçtır.
Likidite Senedi Nasıl İhraç Edilir?
TCMB tarafından çıkarılan likidite senetleri, maksimum 91 gün vadeli ve iskontolu olarak ihraç edilir. Yatırımcılar, senetleri nominal değerinin altında bir fiyattan alır ve vade sonunda nominal bedeli alarak kâr eder. Senetler, açık piyasa işlemleri çerçevesinde ihale yöntemiyle satılır. TCMB, ihtiyaç duyduğunda bu senetleri vadesinden önce geri alabilir. Likidite senetleri, yatırımcılar için güvenli ve kısa vadeli bir yatırım aracı olmasının yanı sıra, para piyasasında aktif bir dengeleme mekanizması olarak da önemli bir rol oynar.
Türkiye’de Likidite Senedi Uygulamaları
TCMB, 2007 yılından sonra tekrar likidite senedi ihraç etmeye başladı. 24 Mart 2025'teki 50 milyar TL’lik ihracat, TCMB’nin enflasyon ve likidite kontrolü konusundaki kararlılığını gösteriyor. Bu adım, piyasadaki fazla parayı çekme ve ekonomik denetimi sağlama noktasında kritik bir araç olarak kullanılmaktadır.