TÜİK’in yeni araştırmasına göre, çocukluk dönemindeki sosyoekonomik koşulların gelecekteki yaşamları ne kadar şekillendirdiği sorusu cevap buluyor.
Avrupa Birliği ile eş zamanlı olarak yürütülen "Dezavantajların Kuşaklararası Aktarımı" başlıklı özel konulu modül çalışmasının sonuçları, çocukluk dönemindeki sosyoekonomik koşulların bireylerin gelecekteki eğitim seviyesi, mesleki statü ve yaşam standartları üzerindeki etkilerini ortaya koydu.
Eğitimde Yükseliş:
· Ebeveynlerin Eğitim Seviyesinin Çocukların Geleceği Üzerindeki Etkisi: Çalışmada, anne ve babasının yükseköğretim mezunu olduğu bireylerin büyük bir çoğunluğunun da yükseköğretimi tamamladığı görüldü. Bu durum, eğitim seviyesinin kuşaklar arasında aktarıldığını gösteriyor. Ancak, anne veya babası lise altı eğitim seviyesinde olan bireylerin önemli bir kısmı da yükseköğretime ulaşmayı başardı. Bu durum, eğitimde fırsat eşitliğinin arttığını gösteren önemli bir bulgu.
· Sosyoekonomik Statünün Eğitim Üzerindeki Etkisi: Çocukluk döneminde ailesinin maddi durumu "çok kötü" olarak değerlendiren bireylerin önemli bir kısmı şu an en yüksek gelir grubunda yer alıyor. Bu durum, eğitim ve sosyal mobilite arasındaki ilişkiyi vurguluyor.
Mesleki Statü ve Gelir Düzeyi:
· Baba Mesleğinin Etkisi: Çocukluk döneminde babası işveren veya kendi hesabına çalışan bireylerin önemli bir kısmı şu an ücretli olarak çalışıyor. Bu durum, ekonomik koşulların değişkenliğini ve mesleki hareketliliği gösteriyor.
· Maddi Durumun Gelecekteki Gelire Etkisi: Çocukluk döneminde ailesinin maddi durumu "çok kötü" olarak değerlendiren bireylerin önemli bir kısmı şu an en düşük gelir grubunda yer alıyor. Ancak, bir kısım birey de en yüksek gelir grubuna yükselmeyi başarmış. Bu durum, sosyal hareketliliğin mümkün olduğunu gösteriyor.
Konut ve Yaşam Standartları:
· Konut Sahipliği: Çocukluk döneminde ev sahibi olan bireylerin çoğunluğu şu an da ev sahibi konumunda. Bu durum, konut sahipliğinin kuşaklar arasında aktarıldığını gösteriyor.
· Yaşam Standartları: Çocukluk döneminde ailesi ile birlikte tatil yapamayan bireylerin önemli bir kısmı şu an da tatil yapamıyor. Bu durum, yaşam standartlarındaki farklılıkların devam ettiğini gösteriyor.
Araştırma sonuçları, çocukluk dönemindeki sosyoekonomik koşulların bireylerin geleceğini şekillendiren önemli bir faktör olduğunu ortaya koyuyor. Ancak, eğitim düzeyinin yükselmesi ve sosyal hareketliliğin artması, dezavantajların kuşaklararası aktarımının kırılmaya başladığını gösteriyor.