Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, düşük limon fiyatları nedeniyle üreticilerin zarar ettiğini ve limon bahçelerinden vazgeçtiğini söyledi.
Bayraktar, limon üreticilerin önceki yıl ihracatta yaşanan kısıtlama ve don zararından sonra bu yıl gerçekleşen rekolte yüksekliğiyle fiyatın düşmesiyle mağdur olduğunu belirtti.
Bir önceki yıla göre iklim koşullarının iyi olması bu yıl limonda rekoltenin yüzde 13,4 oranında artmasına sebep olduğunu dile getiren Bayraktar, “Çukurova bölgesinde temmuzun son haftasından ağustosun ortasına kadar sıcaklığın çok yüksek olması, aynı zamanda nemin düşmesi erkenci limon çeşitlerinin boylarının küçük olmasına, kalitenin ve fiyatın düşmesine neden oldu. Girdi fiyatlarının yükselmesi ile artan üretim maliyetleri çiftçilerimizi zararına limon satar duruma getirdi. Limon üreticilerimiz desteklenmezse bu yıl başlayan ağaç kesimlerinin önümüzdeki yıl özellikle Çukurova bölgesinde daha da artacağı endişesini beraberinde getiriyor. Üretim planlamasının halen yapılamadığı tarım sektöründe, üreticilerimiz kurulum masrafı yüksek olan limon bahçelerini kurmuş, verim almak için ortalama 3 yıl beklemiştir. Her yıl yaşanan fiyat belirsizliği, bazı yıllar arka arkaya gerçekleşen fiyat düşüşleri üreticilerimizi bin bir emekle kurduğu bahçesinden vazgeçirme durumuna düşürmektedir” diye konuştu.
“Çiftçilerimizin önemli sorunlarından biri de işçi bulamamaktır”
Bayraktar, üreticiye fiyat garantisi verilerek gelecek yıllarda bahçe sökümlerinin engellenmesi gerektiğini ifade ederek, “Çiftçilerimizin önemli sorunlarından biri de işçi bulamamaktır. İşçilik maliyetinin yanında diğer hasat edilen ürünlerle aynı döneme denk gelmesi sebebiyle işçi bulmakta da sorunlar artmıştır. Üreticilerimizin emek vererek yetiştirdiği ürünlerinin fiyatlarının düşük kalması, üreticilerimizi Tarım Bağ-Kur primlerini ve girdi borçlarını ödeyemez duruma getirdi” ifadelerini kullandı.
"Üretici ürün pazarlamada sıkıntıda"
Limon üretiminde hasat başlamasına rağmen alıcıların bulunmadığını ifade eden Bayraktar, “Muğla ili TİGEM Dalaman İşletmesi limonları 6 liradan satışa çıkardı. Ancak tüccar fiyatın düşmesini bekliyor. Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği ise limon fiyatını 2,5 liradan açtı. Birliğimiz verilerine göre, geçen yıl limon üretici fiyatları ortalama 5 lira 10 kuruş iken bu yıl ortalama 3 lira 33 kuruşa gerilemesi, erkenci çeşit mandalina fiyatı geçen yıl 4 lira 20 kuruş iken bu yıl 3 lira 50 kuruşa gerilemesi maliyet artışları yükselen çiftçimizi hayal kırıklığına uğrattı. Çukurova bölgesinde erkenci çeşit mayer cinsi limon 0,5 liraya kadar düştü” şeklinde konuştu.
"Türkiye’de limon üretimi artıyor"
Bayraktar, 2021-2022 piyasa yılında önceki yıla göre yüzde 30 verim artışı yaşandığı bilgilerini aktararak, “TÜİK Bitkisel Üretim 1’inci tahminine göre limonda 2023 yılında 1 milyon 500 bin ton üretimle bir önceki yıla göre yüzde 13,4 oranında artış bekleniyor. Narenciye üretimimizin yüzde 90’ı Adana, Mersin, Hatay, Antalya’da yapılıyor. Muğla, İzmir, Aydın narenciye üretiminde önemli illerimizdendir. Ülkemizde limon üretiminin yüzde 78,3’ü, greyfurt üretiminin yüzde 91,6’sı, portakal üretiminin yüzde 34’ü, mandalina üretiminin yüzde 47,5’i, turunç üretiminin yüzde 66,6’sı narenciyenin ana üretim merkezi kabul edilen Mersin ve Adana illerinde gerçekleşiyor” dedi.
“Yeni alternatif pazarlar bulunmalı”
İhracatın hız kazanması için ihracatçıya destek verilisi gerektiğinin altını çizen Bayraktar, “Yeni alternatif pazarlar bulunmalı, üretimin iç ve dış pazar talebine göre kontrollü bir şekilde yapılması sağlanmalıdır. Tarım ve Orman Bakanlığı limondaki analiz ücretlerini düşürmeli, biyolojik ve biyoteknik mücadele destekleri artırılmalıdır. Narenciye üreticilerine fındıktaki gibi alan bazlı destekleme verilmeli, ucuz girdi temin edilmeli, Kooperatif ve Üretici Birlikleri işlevsel hale getirilmelidir. Narenciye fiyatlarının düştüğü yıllarda Devlet müdahale etmeli, çiftçi yalnız bırakılmamalıdır” değerlendirmelerinde bulundu.
