117 santimetre eğimiyle dikkat çeken Sivas Ulu Camii’nin minaresi yıkılma tehlikesine karşı, Türk ve İtalyan bilim adamları tarafından gerçekleştirilecek yenileme ile 40 metre uzunluğunda 8 adet özel çelik kazıkla korunacak.
Sivas’ta 1197 yılında Anadolu Selçuklu Devleti Sultanı 2. Kudbeddin Melikşah döneminde Kızılarslan Bin İbranim tarafından Kul Ahi’ye yaptırılan Sivas Ulu Camii, 117 santimetre eğime sahip minaresiyle dikkat çekiyor. Minarenin eğimi ileri teknoloji ile düzenli olarak takip edilirken son 5 yıl içerisinde eğimin durduğu anlaşıldı. Eğim dursa da minarenin yıkılma ihtimaline karşı Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restorasyon çalışması başlatıldı. Minarenin yıkılmasının engellenmesi için Türkiye’de ilk kez kullanılacak bir yöntemle tedbir alınması hedefleniyor. İlgili kurulun onay vermesi halinde Türk ve İtalyan bilim adamlarının gözetiminde minarenin içerisine 40 metre uzunluğunda 8 çelik kazık yerleştirilecek.
Konuyla ilgili açıklama yapan Vakıflar Sivas Bölge Müdürü Cemal Karaca, “Şehrimizde Ulu Camii minaresi biraz stratejik durumda. Yaptığımız incelemelerde ve yaptırdığımız incelemelerde deprem felaketinin minaremizi herhangi bir zarar vermediğini gördük. Minaredeki 117 santimlik eğim aynı şekilde devam ediyor. Ama biz ön çalışmamızı yaptık. Çok orijinal bir proje. Zira Türkiye’den ve İtalya’dan da ilim adamlarıyla beraber yapılan bir proje. Danışman olarak katıldılar. Minarenin içerisinden çelikler geçirilerek, merdivenlerin dibinden açılan sondalarla zemine kadar ulaşan takriben kırk metre uzunluğunda 8 tane kadar çelik zemine ulaşarak minarenin devrilmesine engel olacak bir çalışma” dedi.
Proje hazır, kurul onayı bekleniyor
Karaca, projenin hazır olduğunu söyleyerek, “Üzerinde gözükmeyen yazılar var. Bisküvi denilen alt kısmından alınan verilerle yazılar ortaya çıktı. Ve o yazıların şablonu çıkarıldı. El-Melik kelimesi ağırlık kazanmış. Ortada da Peygamberimiz Hazreti Muhammed aleyhisselamın ‘O sizin hiçbirinizin babası değil. O Allah’ın resulüdür’ yazı ortak kuşakta da onu görüyoruz. Ve alt kaide de el-Vahidül Kahhar ve "la ilahe illallah" gibi kufi yazıları görüyoruz ki asıl sadece minare kurtulmuyor. Tarihteki geçilen bu yazılar ve hangi niyetle yazıldıkları da ortaya çıkacak ve bununla beraber onlar da hayat bulacak. Şu anda projemiz tamam. Bir iki rötuş eksikliği var. Genel müdürlükten geldi ve kurula sunacağız. Kurul onayından sonra da inşallah ihaleye çıkacağız. Diğer cami projemiz de var. Çalışmalar devam ediyor. Onlar da tamamladıktan sonra kurul onay ortaya koyacağız” diye konuştu.
Minaredeki eğim sabit
Minarenin eğimine değinen Karaca, “Minaredeki eğimi biz incelettik. 119’a 117 gibi veriler var dendi. Ama biz son yaptırdığımız ölçümlerde yani elimizdeki ölçümlerde herhangi bir değişiklik olmadığı görüldü bu da bizi çok mutlu etti. Sıkıntı eserin kaide kısmında hafif tuğlalarda çürümeler var. Bundan mütevellit devrilme ihtimaline karşı bu tedbir alındı. Belki Türkiye’de ilk uygulanan eser, birkaç tanesinden biri olacak. Çünkü bizim minaremiz de eski bir minare. Horasan tipi yapısı var. Ve minarenin sağlamlığı da 80 santim cidar dediğimiz duvar kalınlığı var. Yani burada artık taşlaşmış kendi içinde. Bundan dolayı bütün bu veriler bize ümitlendiriyor. Mevcut eğimiyle muhafaza ediyor kendisini” şeklinde konuştu.
