HANİFE KANAT
Türkiye’nin il kadın Avukatı Süreyya Ağaoğlu’nu vefatının 33’üncü yılında sevgi, saygı ve rahmetle anıyoruz.
Düşünür, yazar ve siyasetçi Ahmet Ağaoğlu’nun en büyük çocuğu olarak 1903 yılında Azerbaycan’ın Şuşa Kenti’nde dünyaya gelen Süreyya Ağaoğlu, 1910 yılında ailesiyle birlikte Türkiye'ye göç etti. Babasının ideolojisi ve görevleri nedeniyle çocukluğu ve gençliği Türk Ocağı aydınları ve Mustafa Kemal Paşa'nın yakın dostları arasında geçti. 1920 yılında İstanbul Kız Lisesi'nden mezun olduktan sonra 1921 yılında, hukuk eğitimi görmek için Darülfünun'a başvurdu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne başvuran ilk kız öğrenci olarak fakültenin kız öğrencilere açılmasında öncü rol oynadı. Beraberinde iki kız arkadaşını da okula getirip fakültenin kız öğrencilere açılmasını sağladı. 1925'te bu fakülteden mezun olduktan sonra Ankara'da Şurayı Devlet Tanzimat Dairesi'nde çalıştı. 5 Aralık 1927'de Ankara Barosu'na kaydoldu. 1928'de serbest avukatlık ruhsatını alarak, ‘Türkiye'nin ilk kadın avukatı’ unvanının sahibi oldu ve hayatı boyunca avukatlık mesleğini sürdürdü. 1936 yılında Ankara Barosu'ndan naklen İstanbul Barosu'na kaydedildi.
İngilizce ve Fransızca bilen Ağaoğlu, meslek yaşamı boyunca çok sayıda uluslararası konferansta Türkiye'yi temsil etti. 1946'daki girişimleri sonucu İstanbul Barosu'nun Beynelmilel Barolar Birliği'ne üye olmasını sağladı. 1946-1960 arasında bu birliğin tek kadın yönetim kurulu üyesi olarak kaldı. 1952'de Milletlerarası Kadın Hukukçular Birliğine üye oldu. 1960 yılında Kadın Hukukçular Birliği'nin Birleşmiş Milletler Cenevre Teşkilatı temsilcisi seçildi. 1980- 1982 Hukukçu Kadınlar Federasyonu ikinci başkanı oldu.
Önemli sivil toplum kuruluşlarının kurulmasında rol aldı. Bunların arasında 1996 -2000 yılında başkanlığını yaptığı Türk Hukukçu Kadınlar Derneği başta olmak üzere, Üniversiteli Kadınlar Derneği, Hür Fikirleri Yayma Derneği, Soroptimistler İstanbul Kulübü, Türk Amerikan Üniversiteliler Derneği, 1948 de kendi kurduğu Çocuk Dostları Derneği bulunmaktadır.
Süreyya Ağaoğlu, 29 Aralık 1989'da İstanbul'da katıldığı ‘Kadın Hakları ve Çağdaşlaşma’ konulu bir panelden ayrılırken düşüp beyin kanaması geçirerek hayatını kaybetti. Feriköy Mezarlığı'nda bulunan Ağaoğlu Aile Mezarlığı'nda defnedildi.
Memleket Sivas Gazetesi olarak Türkiye’nin ilk kadın avukatı ve kadın hakları savunuculuğunun öncülerinden olan Süreyya Ağaoğlu’nu saygı, sevgi ve minnetle anıyoruz.