ŞEREF GÜLMEZ
Türkiye’de buğday üretiminde 2. sırada yer alan Sivas’ta Haziran ayında etkili olan sağanak yağışlar, hububat üretimini olumsuz etkiledi. Ziraat Yüksek Mühendisleri bitkilerde gelişmenin başlamasıyla beraber, özellikle şiddetli ve uzun süreli yağan yağmur ve doluya karşı yapılabilecek fazla bir şey olmadığını ancak don, dolu ve yağmur gibi meteorolojik olayların yol açacağı muhtemel zararlara karşı alınabilecek en doğru tedbirin, çiftçi için önem arzeden ürün veya ürünleri sigorta kapsamına aldırmak olduğunu belirttiler. Yetiştiricilikte toplam yağışın toplam miktarı önemli olmakla beraber bu miktarın yıl içerisindeki dağılımının çok daha önem arz ettiğini belirten Ziraat Yüksek Mühendisleri, “Bitkisel üretimde gelişme başlangıcında iyi bir gelişme, ürün verim ve kalitesi için yağış arzu edilse de, yağışın tipi, süresi ve şiddeti ile bitkinin içerisinde bulunduğu fenolojik döneme bağlı olarak yarayışlılık seviyesi değişir, hatta bazı hallerde zararlanma da oluşabilmektedir. Mesela ilimize son birkaç haftada düşen yağışlar için bir değerlendirme yapacak olursak;Yağışın uzun süre devam etmesi halinde, drenajı bozuk ve toprak yapısı ağır olan arazilerde, mesela tahıllarda, kloroz ve çok zayıf gelişme gibi bazı gelişme bozuklukları görülebilecektir.Çiçeklenme döneminde bulunan, mesela, bazı meyve türlerinde, yoğun ve süreklilik arz eden yağışlar tozlanma ve döllenmeyi aksatacağından meyve tutumunu azaltacaktır. Aynı şekilde meyve ve tohum üretiminde %20-25 artış sağlayabilen bal arılarının çalışma düzenini bozacağından yine ürün miktarı yanında bal verimini de olumsuz olarak etkileyecektir.Bildiğimiz gibi, hastalık ve zararlıların ortaya çıkışında nem ve sıcaklık çok önemli rol oynamaktadır. Dolayısıyla uzun süreli devam eden yağışlar hava nispi nemini artıracağından uygun sıcaklıkla beraber hastalık ve zararlıların belirmesine zemin hazırlanmış olacaktır. Bu da zirai mücadele yükünü artıracağı gibi zamanında yapılmasını da engelleyerek ilaçlamaların etkinliğini azaltacaktır. Bu da demektir ki, ürünü daha pahalıya elde edeceğimiz gibi bazı kalite kayıplarının olabileceğini söylemek yanlış olmayacaktır. Mevsim itibarıyla risk taşıyan bir diğer yağış şekli de dolu'dur. Dolu da tane iriliği, yağış şiddeti ve süresi ile bitkinin içinde bulunduğu döneme bağlı olarak bitkilere, çiçek ve meyve dökümleri, sürgün ve dalları yaralama ve kırma, tahıl vb. bitkileri yatırma gibi, önemli ölçüde zarar verebilmektedir. Yukarıda verilen bilgileri özetleyecek olursak; bitkilerde gelişmenin başlamasıyla beraber, özellikle şiddetli ve uzun süreli yağan yağmur ve doluya karşı yapılabilecek fazla bir şey yoktur. Dolayısıyla don, dolu ve yağmur gibi meteorolojik olayların yol açacağı muhtemel zararlara karşı alınabilecek en doğru tedbir, çiftçi için önem arzeden ürün veya ürünleri sigorta kapsamına aldırmak olacaktır.”
