Mehmet TIRPAN
Sayıştay Başkanlığı 2016 yılında yaptığı denetimlerde Sivas Belediyesi’nin Mülkiyeti Belediyeye ait taşınmazın mevzuata aykırı bir şekilde yıllık bin TL bedel üzerinden Hayat Ağacı Sosyal Yardımlaşma Derneğine tahsis edildiği tespit etti.
Sayıştay Sivas Belediyesi tarafından arada herhangi bir sözleşme/protokol veya ihale bulunmaksızın gerçekleştirilen söz konusu tahsis işlemini mevzuata aykırı buldu. Sayıştay’ın tespit ettiği bulgular arasında yer olan konu ile ilgili rapor hazırlayan yetkililerin hazırladığı raporda; “5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 75'inci maddesinde diğer kuruluşlarla ilişkiler düzenlenmiş olup, birinci fıkrasının “c” bendi “c) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir. Diğer dernek ve vakıflar ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için mahallin en büyük mülki idare amirinin izninin alınması gerekir.” hükmünü, "d" bendi de özetle "d) Kendilerine ait taşınmazları, aslî görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına devredebilir veya süresi yirmi beş yılı geçmemek üzere tahsis edebilir. Bu taşınmazlar aynı kuruluşlara kiraya da verilebilir. Bu taşınmazların, tahsis amacı dışında kullanılması hâlinde, tahsis işlemi iptal edilir. Tahsis süresi sonunda, aynı esaslara göre yeniden tahsis mümkündür" hükmünü ihtiva etmektedir. Sivas Belediyesi Encümeninin 22.03.2005 tarihli ve 471 sayılı kararı uyarınca, Hayat Ağacı Derneği'ne mülkiyeti belediyeye ait Sularbaşı mahallesinde bulunan katlı otoparkın üst katının arada herhangi bir sözleşme/protokol, veya ihale bulunmaksızın yıllık 1.000,-TL bedelle işgaliye adı altında tahsis edildiği görülmüş olup, cari mevzuatımız kapsamında kamuya ait taşınmazların işgaliye şeklinde tahsisi gibi bir yöntem bulunmamaktadır. Bu itibarla, Sivas Belediyesi tarafından arada herhangi bir sözleşme/protokol veya ihale bulunmaksızın gerçekleştirilen söz konusu tahsis işlemi mevzuata aykırı bulunmaktadır” ibareleri yer aldı.
Rapora ilişkin açıklamalarda bulunan Sivas Belediyesi yetkilileri ise "Belediyemiz Sularbaşı Mahallesinde bulunan kapalı otoparkın üzerindeki alanın kullanımı ile ilgili olarak 5393 sayılı Belediye Kanunun 75’inci maddesinin “c” bendinde yer alan “Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir. Diğer dernek ve vakıflar ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için mahallin en büyük mülki idare amirinin izninin alınması gerekir”. Hükmü uyarınca belediyemiz ile Hayat Ağacı Sosyal Yardımlaşma Derneği arasında bir protokol ile ortak hizmet projesi yürütülmekte olup yine 5393 sayılı Belediye Kanunun 75’inci maddesinin “d” bendinde “Kendilerine ait taşınmazları, aslî görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına devredebilir veya süresi yirmi beş yılı geçmemek üzere tahsis edebilir. Bu taşınmazlar aynı kuruluşlara kiraya da verilebilir. Bu taşınmazların, tahsis amacı dışında kullanılması hâlinde, tahsis işlemi iptal edilir. Tahsis süresi sonunda, aynı esaslara göre yeniden tahsis mümkündür denilmiş olup Sivas Belediye Meclisinin 05/01/2017 tarih ve 22 sayılı kararı ve Sivas Valiliğinin 07/03/2017 tarih ve 79006785.471.99-22 sayılı olurları ile ilgili bulgu doğrultusunda gerekli protokoller yapılmış olup mevzuatlar ve denetçi görüşü ile uygunluk sağlanmıştır" ibareleri ile savunma yaptı.
Savunmaya ilişkin cevap veren Danıştay Başkanlığı ise, “Sonuç olarak Kamu idaresi cevabında, ilgili taşınmazın Hayat Ağacı Derneğine, ortak hizmet projesi kapsamında Belediye Meclis kararının Valilik Makamınca onaylanmasıyla sonucu tahsisinin gerçekleştirildiği belirtilmiştir. 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 75'inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde belediye taşınmazlarının tahsisi hüküm altına alınmıştır. Belediyeler bu hükme göre taşınmazlarını ancak mahalli idarelere ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edebilir. Diğer bir deyişle, ortak hizmet projesi ile derneklere taşınmaz tahsisi yapılması mümkün görünmemektedir. Kanun tahsis ve ortak hizmet projesini ayrı bentlerde düzenlemiş olup, dolayısıyla belediyelere taşınmazlarını derneklere ortak hizmet projesi ile tahsis yetkisi vermemektedir. Ayrıca ilgili meclis kararının Valilik Makamınca onaylanmış olması bu işlemin hukuki olduğu anlamına gelmemektedir. Tüm bu değerlendirmeler çerçevesinde, Kurum cevabı yasal dayanaktan yoksundur” ifadelerine yer verildi.
