Sivas’ta defalarca gündeme gelmesine rağmen herhangi bir sonuç elde edilemeyen haralar konusunda benzer bir olay Eskişehir’de de yaşandı. Eskişehir, 2. Mahmud döneminde yaptırılan Haralardan TİGEM aracılığı ile yıllık 8 milyon TL gelir elde ediyor. 5 milyon TL’de yetiştiricilik katkısı alan bu işletme adeta para basıyor. Sivas’ta ise durum tam tersinden kurtulamadı. Şehirde ki haralar kaderine terk edilmişliğin hüznünü yaşıyor. Suat Duman Sivas’ın zaman zaman gündemini oluşturan eski haralar konusunda herhangi bir çalışmanın yapılmaması insanları üzüyor. Benzerlerinin şehre milyonlar TL’lik katkısı olduğu açıklanınca Sivas ne denli büyük bir kaybın içinde olduğunu bir kez daha görmüş oldu. Sivas’ta kaderine terk edilen, zaman zaman ortaya çıkan yangınlar ile Sivas’ta zaman zaman gündeme gelen eski haraların bir benzeriyle Eskişehir adeta harikalar yaratıyor. Eskişehir'de 1815 yılında Osmanlı ordusunun at ihtiyacını karşılamak için 2. Mahmud tarafından ''Çiftlikat-ı Hümayun'' adıyla kurulan ve 1984'ten bu yana Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) bünyesinde faaliyet gösteren Anadolu Tarım İşletmesinde geleceğin şampiyon adayı atlar yetiştiriliyor. Eskişehir bu tesisten yıllık 8 milyon TL para kazanırken, Sivas’ta 1889 yılında Abdülhamit Han tarafından yaptırılan ve Osmanlı ordusunun at ihtiyacını karşılaması planlanan haraların yıkılma tehlikesi altında ki hazin hikayesi yürekleri dağlıyor. ÖZEL İDARE İSTEMİŞTİ Osmanlı mimarisi olan Hara Aygır Depoları, adeta kaderine terk edildi. İl Özel İdaresi tarafından 5 yıldır Atçılık ve Binicilik Merkezi ve Kangal Köpeği Showrumu yapılması için Özelleştirme İdaresi’nden istenen Aygır depoları için netleşen bir durum olmadı. Osmanlı ordusuna at yetiştirilmek üzere kurulan haralar, Cumhuriyetin ilanından sonra da yine uzun yıllar çeşitli kurumlarca kullanıldı. Sümerbank AŞ'nin mülkiyetine geçen haralar, misyonunu tamamladıktan sonra ise Şeker AŞ'ye devredildi. Aygır depoları devletin ekonomiden elini çekmesi ve şeker fabrikası yatırımının vazgeçilmesi üzerine arazi ve üzerindeki yapılar tekrar Sümerbank'a verildi. Sümerbank'ın özelleştirilmesinin ardından bu kez arsa Özelleştirme İdaresinin uhdesine geçti. Alan içindeki yapılar 2007 yılında ise Sivas Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından tarihi eser olarak tescillendi. En son olarak İl Özel İdaresi tarafından Özelleştirme İdaresi’nden istenen Aygır depoları ne özel idareye devrediliyor ne bakım onarımı yapılıyor. Sahipsizlik sebebiyle yıkılma noktasına gelen haraların duvarları ise yazı tahtasına dönüştürüldü. HARA AYGIR DEPOLARININ TARİHİ Sivas-Yıldızeli yolu üzerindeki Yapı Mahallesi'nde bulunan Hara Aygır Depoları 1889 yılında yapıldı. Taş ve tuğla ile almaşık düzende yapılan 7 ayrı bina horasan harçla sıvalı. Bina köşeleri ve pencere letonlarında kesme taş kullanılmış. Osmanlı Devleti'nin son yapılarından olan Hara Aygır Depoları'nda damızlık at besleniyordu. Hara Aygır Depoları, Sivas Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 2007 yılında tarihi eser olarak tescillendi.