MEHMET TIRPAN
Vakıflar Bölge Müdürü Cemal Karaca, Ulu Cami’nin minaresinin güçlendirilmesi adına hazırlanan projede sona gelindiğini, 2023 yılında ihaleye çıkılarak restorasyon çalışmalarına başlanacağını söyledi.
Minarenin eğiliminin yıllara sari olarak izlenmesinin ardından, minarenin geometrik malzeme özellikleri ve hasar bulguları dikkate alınarak, üç boyutlu modeli hazırlanarak deprem tehlike analizinin yapıldığını aktaran Karaca, “Yapılan analizler ve çalışmalar sonucu elde edilen veriler doğrultusunda güçlendirme projesi hazırlandı. İstanbul Teknik Üniversitesi’nden gelen profesör hocalarımız inceleme yaptı. İtalyan bir bilim adamı da inceleme ekibinde idi. Sonuç olarak sondajlama yöntemi ile çelik borularla zemin altına kadar inip çalışma yaparak minareyi koruma kararı çıktı.” dedi.
Katıldığı bir programda gelinen son süreç hakkında bilgiler veren Bölge Müdürü Karaca, “Minarenin güçlendirilmesi ve diğer çalışmaların tamamlanması noktasında Genel Müdürlüğümüz ile görüştük. Cumhurbaşkanlığı sisteminden onay çıktı. Minaremizin her şeyi hemen hemen hazır. 2023 yılında ihaleye çıkıp minarenin yeniden hayat bulmasını sağlayacağız. Minarenin bu güne kadarki ayakta kalma sebebi yapının kalın olmasından kaynaklı. Minare çift duvarlı ve kalınlığının 80 santimetre. Zemine bakıldığında da kaidenin alt kısmı basamaklı. Taban kademeli yükseltilmiş ve kaide onun üzerine oturtulmuş. Sondajlarda 13-17 metre derinliklerde ahşap kazıklara da rastladık. Biz anlıyoruz ki Gök Medrese’nin de altında ahşap kazıklar var Ulu Cami’nin minaresinin alt kısmında da ahşap kazıklar ve kesme taşlar var. Zemin ise devamlı sulu. Teknik olarak bir bataklık veya yumuşak toprak üzerine kurulmuş bir yapı. Bu eserler yapılırken de o dönem içerisinde dehşet bir mimari anlayış ile yumuşak zemin içerisine yerleştirilen ardıç ağaçlarla donatılmış. Zemin açılsa bu ardıç kazıklar tamamen gün yüzüne çıkar ama bu şekilde minareyi güçlendirirsek ayakta durur. Sitatik itibari ile ufak çatlaklar var ama o da yapının yükünden, zaman aşımından ve iklim değişikliklerinden kaynaklı. Minarenin eğimi son iki yıldır şakül doğrultusu ile 117 santim. Son iki yıldır da hiçbir eğim ve hareketlilikte yok. Bu tip minarelere horasan tipi minareler diyebiliriz. Bu tip minarelerde Türkiy’ de oldukça az. Yapılacak olan restorasyonda çiniler tamamlanacak. Minarenin şerefiye altı, orta kuşak ve zemin kısmındaki hat yazıları da yeniden eski halini alacak.” ifadelerini kullandı.
Ulu Cami ile ilgili proje çalışmalarının da olduğunu sözlerine ekleyen Karaca, “2023 yılında Ulu Cami ve alanını restore etmek adına proje sunacağız. Minarenin restorasyonu başladığında da camimizin onarım projesinin de kabul edileceğini düşünüyoruz. “ şeklinde sözlerini sonlandırdı.
