MEHMET TIRPAN
Elektrik dağıtım hizmetinde ileri teknolojiyi ‘sahaya’ taşıyan Çamlıbel Elektrik Dağıtım A.Ş.’nin (ÇEDAŞ) bu alanda yaptığı yatırımların sonuçları rakamlara da yansıdı. Uzaktan kontrol ve kumanda merkezi olarak ifade edilen SCADA sistemine dahil edilen istasyon sayısını 190’a çıkaran ÇEDAŞ, bu sayede SCADA Merkezi üzerinden müdahale edilen kesintilerin yüzde 85’ini 0-10 dakika arasında çözüme kavuşturmayı başardı. Söz konusu kesintilerin yüzde 68’i ise 3 dakika dolmadan giderildi.
TOPLAM 190 İSTASYON SCADA İLE KONTROL EDİLEBİLİYOR
Elektrik dağıtımında arızaları uzaktan izlemeyi ve hatları uzaktan beslemeyi mümkün kılan ve tam adı “Supervisory Control and Data Acquisiton” olan SCADA Sistemi, Türkçede “Veri Toplama ve Uzaktan Kumanda Kontrolü” anlamına geliyor. Elektrik kesintilerinde lokasyon belirleme ve trafonun hangi hattan beslendiğini görme olanağı sağlayan SCADA sistemi, arıza esnasında manevra yapma imkanı tanıyarak arızalanan hatta, farklı bir hattan enerji verilebilmesini de sağlıyor. Hizmet kalitesini en üst düzeye taşımak için özelleştirme sürecinin ardından aralıksız olarak yatırımlarına devam eden ÇEDAŞ, 2015 yılında ilk adımını attığı SCADA sistemine 2018’de 50 istasyonu daha entegre etti. Böylece 2018 sonu itibarıyla ÇEDAŞ’ın hizmet verdiği Sivas, Tokat ve Yozgat’ta toplam 190 istasyon SCADA’ya entegre edilerek uzaktan izlenir hale geldi.
KESİNTİDEN HANGİ ABONENİN ETKİLENDİĞİ GÖRÜLÜYOR
Kesinti anında SCADA üzerinden alternatif besleme noktaları aracılığıyla sorunlu bölgeye enerji verildiğine işaret eden ÇEDAŞ Genel Müdürü Niyazi Kıvılcım, “Saha envanterinin dijital haritasını içinde barındıran Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), müşteri bilgilerini içinde barındıran Müşteri Yönetim Sistemleri (CC&B) ile entegrasyonu bulunan Dağıtım Yönetim Sistemi (DMS) sayesinde hangi abonenin hangi trafodan ve elektrik direğinden enerji aldığı bağlantısal olarak kayıtlı ve izlenebilmekte. Tüm bu teknolojileri entegre bir şekilde içerisinde barındıran SCADA Merkezi sayesinde kesintinin olduğu şebeke unsurunun ve kesintiden hangi abonelerin etkilendiği görülmekte. Bu teknoloji abonelerden kesinti ihbarı gelmeden kesintiye müdahale imkanı sağlamaktadır. Ayrıca SCADA Merkezi üzerinden on-line olarak elektrik şebekesi unsurlarına uzaktan müdahale edilebildiği için iş süreçleri hız kazanmakta. Ekiplerin kesinti noktasına gitmesine gerek kalmadan kesinti on-line olarak uzaktan yapılan manevralarla giderilebilmekte” dedi.
İŞ EMRİ KENDİLİĞİNDEN OLUŞUYOR
Kesintiye sebep olan kalıcı bir arıza varsa SCADA Merkezi'nde kullanılan Dağıtım Yönetim Sistemi (DMS) sayesinde arızanın yaşandığı bölgenin otomatik olarak tespit edildiğine dikkat çeken Kıvılcım, bu durumda arıza noktasına en yakın ekibin kullandığı tablete arıza bilgisinin iletildiğini dile getirdi. Kıvılcım, DMS sayesinde şebekemizde bulunan sayaçlardan aldığımız veriler ile abonelerimizin bildirim veya ihbarda bulunmasına gerek kalmadan sistem ilgili şebeke unsurları için kendiliğinden iş emri oluşturmakta. Yaptığımız teknolojik yatırımların sonuçları kesintiye müdahale sürelerindeki yaşanan düşüşlerde kendini göstermiş durumda. Söz konusu sistemler sayesinde geçici arıza nedeniyle oluşan kesintilerin yüzde 68’ini en geç 3 dakika içerisinde çözüme kavuşturuyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
