HANİFE KANAT
Türkiye’nin ilk kadın pilotu ve aynı zamanda Mustafa Kemal Atatürk’ün manevi kızı olan Sabiha Gökçen’i vefatının 22. yılında saygı, sevgi ve rahmetle anıyoruz.
Uçuş kariyeri boyunca 8.000 saat civarı uçuş gerçekleştiren ve 32 farklı askerî operasyona katılan Türkiye’nin ilk kadın pilotu olan Sabiha Gökçen, 22 Mart 1913'te Bursa'da dünyaya geldi. Anne ve babasını çok küçük yaşta kaybeden Gökçen, abisi Neşet tarafından büyütüldü.
Daha çocuk yaşlarındayken okuma aşkı oluşan Sabiha Gökçen, 1925'te Bursa ziyareti sırasında evlerinin yakınındaki Hünkar Köşkü’nde konaklayan dönemin Cumhurbaşkanı Atatürk’e ulaşmayı ve okumak istediğini iletmeyi başarmıştı. Atatürk, ağabeyinden izin alarak, zor şartlar altında yaşayan Gökçen’i evlat edindi ve Ankara’ya götürdü. Gökçen, Çankaya İlkokulu, bugün ismi Robert Lisesi olan Arnavutköy Amerikan Kız Koleji ve Üsküdar Amerikan Lisesi’nde eğitim gördü. Rahatsızlığı nedeniyle öğrenimini yarıda kesip Heybeliada ve Viyana’da tedavi gördü.
Daha sonra Mustafa Kemal Atatürk’ün manevi kızı olarak hayatını devam ettiren Sabiha Gökçen, 1935'te Türkkuşu isimli bir açılış töreninde yapılan planör gösterilerinden etkilenerek havacılığa ilgi duydu. Atatürk’ün de destek vermesi ile 1935'te Türk Hava Kurumu'nun Türk Kuşu Sivil Havacılık Okulu'na girdi, Ankara'da yüksek planörcülük brövelerini aldı.
Gökçen, yedi erkek öğrenciyle birlikte Kırım'a gönderilerek altı aylık yüksek planörcülük eğitimini Koktebel Yüksek Planör Okulu'nda tamamladı. Bir süre havacılık eğitimine ara veren Gökçen, Mustafa Kemal Atatürk’ün ısrarlarıyla yeniden çalışmalara başladı. Eskişehir Havacılık Okulu’nda Savmi Uçan ve Muhittin Bey’den özel uçuş eğitimi aldı. 25 Şubat 1936'da ilk defa motorlu uçak ile uçmaya başladı. O yıllarda kızlar askerî okullara alınmadığı için özel bir üniforma giydirilerek Eskişehir Uçuş Okulu’nda, 1936-1937 döneminde 11 ay boyunca özel eğitim aldı. Daha sonra Ege ve Trakya manevralarına katıldı.
Tunceli Harekatı ve Hatay’ın Türkiye’ye katılması gibi önemli konularda baş rol üstlenen ve büyük başarılara imza atan Sabiha Gökçen, 1938 yılında uçağıyla 5 gün süren bir Balkan turuna çıktı. Ankara'da bulunan Balkan Paktı heyeti üyelerinin Sabiha Gökçen ile tanıştıktan sonra kendisine uçakla başkentlerine gelmeyi önermeleri üzerine bu tur fikri doğmuştu. Gökçen, Atatürk'ün isteği üzerine bu turu yanına bir makinist dahi almadan, tek başına gerçekleştirdi.
İstanbul'dan havalandıktan sonra Atina'ya, ardından Sofya ve Belgrad'a gitti. Kendisine Yugoslav Genelkurmay Başkanı tarafından "Beyaz Kartal" nişanı verildi. İstek üzerine Bükreş'te bir gösteri uçuşu yaptıktan sonra 6. gün olan 22 Haziran'da İstanbul'a döndü. Bu Balkan turu, basının büyük ilgisini uyandırmış; her yerde göklerin kızı olarak anılmasına neden olmuştur.
Türk Hava Kurumu’nun bir numaralı Övünç Madalyası ve beratı, Yugoslav Ordusunun en büyük nişanı olan Beyaz Kartal Nişanı ve ordu brövesi, Romanya Ordusu Havacılık Brövesi, Trakya ve Ege manevralarından dolayı verilen hatıra madalyalar, Türk kadınının seçme ve seçilme hakkı kazanmasının 50. yılında TBMM'deki törende verilen mesleklerinde öncü kadınlar plaketi, Selçuk Üniversitesi'nin fahri doktorluk payesi, THK tarafından 1989'da verilen altın madalya, 1991'de Uluslararası Havacılık Federasyonu'nun havacılığın bütün dallarında üstün başarı gösteren havacılara verdiği FAI altın madalyası, 1996'da ABD'nin Maxwell Hava Üssü'ndeki törende "dünya tarihine adını yazdıran 20 havacıdan biri" unvanı, Ordu, çeşitli dernek ve kuruluşların verdiği 28 adet plaket gibi sayısız plaket ve ödüle sahip olan dünyanın ilk kadın Savaş Pilotu Sabiha Gökçen’i, Memleket Sivas Gazetesi olarak saygı, sevgi ve rahmetle anıyoruz.
