Eskişehir Fizyomer Terapia Fizik Tedavi Ve Rehabilitasyon Tıp Merkezi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. R. Berrin Akpınar, diz protezi sonrasında uygulanan rehabilitasyon işlemleri hakkında bilgilendirmelerde bulundu.
Diz protez ameliyatının; diz eklemi çeşitli nedenlerden dolayı hasar görmüş olan hastalarda, hasarlı eklemin yapay bir eklemle değiştirilmesini içeren bir ameliyat olduğunu belirten Uzm. Dr. Berrin Akpınar, tüm ortopedik ameliyatlarda olduğu gibi diz protezi operasyonunun da başarısını arttırmak için rehabilitasyona operasyondan önce başlamanın altın standart ve çok önemli olduğuna dikkat çekti. Bu şekilde operasyon sonrası rehabilitasyonun kolaylaştığını, hastanın iyileşmesinin ve günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlık kazanmasının hızlandığını kaydeden Akpınar, “ Bunun için öncelikle dizin uygun pozisyonlanması öğretilir, kısalmış veya gerilmiş kaslara yönelik germe egzersizleri, uyluk çevresi kaslarına yönelik kuvvetlendirme egzersizleri ile ameliyat sonrası rehabilitasyon programına uyum sağlanır” dedi.
Ameliyat sonrası süreç önemli
Diz protezi operasyonları sonrasındaki süreçte dikkat edilmesi gerekilenler konusunda da açıklamada bulunan Akpınar, şu önerileri sundu: “Operasyon sonrası hastaneden taburcu olurken zaten ameliyatı uygulayan doktor bir ev egzersiz programı hazırlamış olacaktır. Evde bu hareketler mutlaka düzenli olarak yapmalıdır. İki veya üç hafta sonra ise dikişlerin alınması için kontrole gidildiğinde ortopedi doktoru o dönemki hedef olan 90 derece diz bükme açısı yakalanamamışsa veya uyluk kaslarında açık kas güçsüzlüğü varsa fizik tedavi ve rehabilitasyon önerecektir. Çünkü merdiven çıkmak için en az 80-90 derecelik bir açıya ihtiyaç vardır ve ameliyat sonrası erken dönemde doğru şekilde yapılmayan egzersizler sebebiyle yeterli açılar sağlanamazsa ameliyatın üzerinden uzun zaman geçtikten sonra rehabilitasyonla da bunu başarmak mümkün olmayabilir. 3. haftadan sonra diz bükme açısı 110-120 derece olmalı ve bu arada sırtüstü yatar pozisyonda dizin arkası tam olarak yatağa değmelidir. Eğer dizde hafif büküklük kalıyorsa adım atarken uyluğun ön tarafındaki kasın yeterli kasılamamasına, bu da hem düzgün olmayan bir yürüyüş şekline hem de proteze çok yük bindirerek erken gevşemeye sebep olabileceği için istenmeyen bir durumdur.”
Rehabilitasyonda yapılması gerekilenler
Dr. Akpınar, ameliyat sonrasında hastalara uygulanan rehabilitasyon uygulamasının detaylarını ise şu şekilde aktardı: “Diz protezi hastalarının rehabilitasyonunda önce normal eklem hareket açıklığını sağlamak için fizyoterapistlerin yardımcı olacağı germe egzersizlerinin yanında CPM denen sürekli pasif hareket cihazı, alçak sele bisiklet ergometreler gibi yardımcı ekipman da kullanıyoruz. Eğer istirahat ağrısı varsa TENS gibi ağrı kesici akımlarla ağrının azalmasına yardımcı oluyoruz. Robotik lazer gibi yenilikçi tedaviler sayesinde hem yara iyileşmesini hızlandırıp hem de bu dönemin ağrısız geçmesine katkıda bulunuyoruz. Kas güçlendirmek için elektrik stimülasyon cihazlarını kullanmak haricinde yine fizyoterapist eşliğinde beraber yapılacak ağırlıklı egzersizler, elastik bantların direncine karşı yapılacak egzersizlerden yararlanıyoruz. Merdiven çıkıp inme ve yürüyüş eğitimleri ile de rehabilitasyonumuzu tamamlıyoruz.”
